مبارزه با بیآبی و فقدان بخشهایی مرتبط با رفع بحران خشکسالی در سیاستهای کلی برنامهی ششم توسعه که از سوی رهبری ابلاغ شد، نشان دهندهی بیتوجهی مسوولان ارشد به بزرگترین بحران پیش روی کشور است.
سیاستهای کلی برنامهی ششم توسعه، هفتهی گذشته از سوی سید علی خامنهای به رئیس جمهوری ابلاغ شد. در این برنامهی کلی، هیچگونه اشارهای به خشکسالی و بیآبی فعلی که در طول سالهای اجرای آن، افزایش قابل ملاحظهای نیز خواهد یافت، نشده است.
در حالی که این روزها، مسوولان از خطرهای خشک شدن دریاچهی ارومیه و طوفانهای نمکی که تا ۵۰۰ کيلومتری دریاچه را تحت شعاع قرار خواهد داد سخن میگویند، در برنامهی ابلاغ شده از سوی رهبری، نسبت به رفع این مشکل که باعث بروز بیماریهای سخت برای ساکنان استانهای اطراف دریاچه خواهد شد، هیچ بندی نیامده است. لازم به ذکر است که سدسازیهای بیرویه در طول ۲۰ سال گذشته بر رودهای منتهی به دریاچهی ارومیه، عامل اولیه و مهم خشک شدن بزرگترین دریاچهی آب شور ایران بوده است.
همچنین، با آنکه رهبر جمهوری اسلامی در اسفند گذشته بر روی اجرای طرحهای آبخوانداری تاکید کرده بود، اما در برنامهی ابلاغ شده، اشارهای به مهار سیلابهای فصلی در مناطق حاشیه بیابانی برای افزایش سطحآبهای زیرزمینی نشده است.
لازم به ذکر است که در همان روز ابلاغ، حسن روحانی در نامهای به آیتالله خامنهای، در باره «قانون امر به معروف و نهی از منکر»، نظر رهبری را جویا شد، اما از طرح سوال در مورد کمبودهای برنامهی ششم، هیچ اقدامی نکرد.
با این حال، سیاستهای جمعیتی آیتالله خامنهای در این برنامه مورد توجه ویژه قرار گرفته است. رهبر جمهوری اسلامی معتقد است که جمعیت فعلی، کمتر از حد لازم است و باید به دو برابر عدد فعلی برسد و در این راه، دولت باید تسهیلات لازم را فراهم کند. این مساله بدون توجه به منابع حداقلی برای تضمین حیات جمعیت، یعنی آب و محیط زیست است.
در ابلاغیه آیتالله خامنهای، ۱۰ بار به گاز و ۱۰ بار به نفت اشاره شده است. اما در کل ابلاغیه، فقط و فقط یک بار به کلمهی «آب» بر میخوریم.
در بند ۲۰ این ابلاغیه، آمده است: «اتخاذ برنامهها و اقدامات اجرایی جهت توسعهی روستایی کشور برای تثبیت جمعیت و تشویق مهاجرت به مناطق روستایی و عشایری»، این در حالی است که به واسطهی خشکسالی و عدم توجه به منابع طبیعی و نشست زمین، بسیاری از ایرانیان روستا نشین مجبور به مهاجرت به شهرها خواهند شد و این مساله میتواند ایران را با یک بحران جدی مواجه کند. بیتوجهی به این مساله میتواند نشاندهندهی عدم شناخت برنامهریزان حکومتی برای آیندهی ایران باشد.
در بخش امنیتی، خامنهای خواستار تخصیص حداقل ۵ درصد بودجهی عمومی کشور برای بنیهی دفاعی است. لازم به ذکر است که بر اساس شواهد موجود و نیز تشابه وضعیت افزایش بیآبی و گسترش خشکسالی در سوریه، یمن و عراق با وضعیت فعلی در استانهای مختلف ایران، انتظار میرود بزرگترین مشکل پیشروی امنیتی جمهوری اسلامی در سالهای بعد، خشکسالی و بیآبی باشد، که نه رهبری و نه دولت به آن توجهی نکردهاند.